Waarom de eerste 40 dagen na je bevalling cruciaal zijn voor de rest van je leven
In veel tradities is het de normaalste zaak van de wereld: moeders blijft minimaal 40 dagen na de bevalling binnen, terwijl alles haar uit handen genomen wordt. Alles, behalve de baby. Die eerste 40 dagen worden benut om de baby een goede start te geven, de borstvoeding op gang te krijgen, aan elkaar te wennen en moeder de tijd te geven om te herstellen. Wij Westerse mama’s vinden het al moeilijk om één dag in bed te blijven. Of het stofzuigen los te laten. Want doorgaan is stoer. En dat zijn wij, toch? Mis.
Hier lees je waarom het juist NIET stoer is om door te gaan. En waarom het juist WEL van kracht getuigt als je jezelf die cruciale 40 dagen gunt. Het heeft niet alleen een positief effect op je spruit, maar ook op jouw hele verdere leven. Best de moeite waard dus, lijkt mij.
Wanneer ben ik weer de oude?
Die vraag hoor ik vaak. En weet je wat? Ik denk nooit. Als in: never nooit niet meer. Nee, je oude zelf wordt je niet meer. Je bent namelijk, net als je uk, net opnieuw geboren. Als mama dit keer. En dat is niet niks. Alles ziet er anders uit. Je hele leven is anders. En bij ieder volgend kind verandert alles weer. Wordt je wéér herboren.
Veel culturen hameren op die eerste 40 dagen, maar hoe lang het duurt voordat je jezelf weer een beetje herkent, verschilt van vrouw tot vrouw. Sommigen menen zelfs dat de postpartum periode maar liefst twee jaar duurt! Hoe dan ook: als je de gedachte los kunt laten dat je weer je ‘oude’ zelf moet worden, kun je jezelf veel meer ruimte geven om je nieuwe zelf te ontdekken. Compleet met wallen wellicht. Of hangtieten. Maar who cares?!
Niet reëel
We worden in de media overspoeld met beelden van pas bevallen vrouwen, strak in’t vel, skinny jeans, stralende ogen en een frisgewassen baby op de gebruinde arm. Maar voor veel vrouwen is het meer: stapels wasgoed zo ver je oog reikt, joggingbroek met melkvlekken, uitgelubberd T-shirt met melklekkende borsten en een baby die 24/7 een keel op zet om iets waar je alleen maar naar kunt gissen.
Laat ik je dit zeggen: postpartum is ‘messy’. Chaos. Uitzoeken. Melkvlekken. Ongekamd haar. Racende emoties. Maar ook: oneindige liefde, heerlijke knuffels, gelukzalig met je neus in die babyhaartjes hangen, half wakend, half slapend, een nieuwe wereld binnengaan. Dat is, als je er de tijd voor neemt. En toestaat om los te laten. Tijd te nemen. Daar kun je je tijdens de zwangerschap al op voorbereiden, want voor de meesten van ons is ‘rust’ een vies voort. En een grote uitdaging.
Mothering the mother
Kort door de bocht kun je zeggen dat wanneer mama happy is, baby dat ook is. Jullie zijn zo met elkaar verbonden! De navelstreng mag dan wel doorgeknipt zijn (tenzij je voor een lotusgeboorte gaat) maar gevoelsmatig en energetisch zijn jullie nog één.
Maar waar het verzorgen van jezelf en je kind tijdens de zwangerschap twee vliegen in één klap was, is dat nu anders. Je moet én voor jezelf, je herstel, je emotionele stabiliteit en gezondheid zorgen én voor je baby, die met alles volkomen afhankelijk is van jou. Dat kan een hele puzzel zijn. En moeder trekt altijd aan het kortste eind. Wedden ?
Maar ben je zelf gestresst, eenzaam, geïrriteerd, afgedraaid, dan is de kans groot dat je uk zich ook niet helemaal top voelt. Vandaar dat moeder zelf eigenlijk ook bemoederd moet worden. Zodat zij kan ontspannen en daarmee haar kind toestemming geeft om hetzelfde te doen.
It takes a village
Vroeger leefden we in groepsverband. Dat had vast zijn uitdagingen, maar zeker ook zijn voordelen. Zo waren er altijd moeders, tantes, zussen of vriendinnen die – wanneer nodig – bij konden springen. Geen enkele moeder voedde haar kroost moederziel alleen op. Oh nee! Tegenwoordig is het ouderschap veel geïsoleerder en vraagt het voorbereiding en moed om dingen voor jezelf te regelen. Zodat je je die eerste 40 dagen volledig op je kind kunt focussen. Het is een grotere uitdaging om de grote ‘boze’ wereld buiten te laten en helemaal in je cocon te kruipen met je baby. En daar dan ook in te blijven zolang je nodig hebt. Zodat jouw energie naar je kind kan gaan, in plaats van naar de buurvrouw, die collega, het nieuws of andere afleidingen. Dat is een voorwaarde om je kind goed te leren kennen, zijn tekens te leren begrijpen en een goede start te maken met de borstvoeding. cocoonen dus, op doktersadvies.
Jij schept de wereld van je baby
Dat klinkt vrij heftig. Een serieuze taak. En dat is het ook eigenlijk wel. Want door jou heen ervaart je baby zijn wereld. Jij legt in die eerste weken de fundering voor zijn wereldbeeld aan. Hij vormt zich een beeld door hoe jij praat (snel en gehaast, of rustig en liefdevol) hoe je aanraakt, hoe je ruikt (angstzweet of gewoon acht-dagen-niet-gedoucht-zweet?), hoe je beweegt. De hormonen die jij aanmaakt – en dat kunnen dus zowel stresshormonen als liefdeshormonen zijn – werken door in je speeksel, je huid, je borstvoeding. Jij impregneert jouw kind met jouw emotionele staat van zijn. En natuurlijk is niemand ooit helemaal perfect ‘zen’. Daar gaat het ook niet om – zo is de wereld niet. Maar voel je jezelf gedragen, geholpen, geaccepteerd, dan heeft dat zeker effect op hoe je je voelt. En je baby dus ook.
40 dagen bewust
Het vergt wat planning als je die 40 dagen rust wilt nemen. We denken al snel: ja hó eens even, ik kan echt niet zomaar 40 dagen niks doen. Het huishouden moet draaiende blijven, de andere kinderen aandacht hebben, de was moet nog gedaan en manlief is al lang weer aan het werk. Dus. Onmogelijk. Maar als je goed gaat kijken kan er vaak meer dan je denkt. Het is maar net waar je prioriteit ligt. En hoe creatief je kunt denken. Hier lees je daar meer over!
Volg ons op instagram
Wat heb je dan precies nodig?
Kimberly Ann Johnson, schrijfster van het inspirerende boek ‘The fourth trimester’ heeft vanuit allerlei culturen en tradities vijf basisbehoeftes gedistilleerd. Elke moeder zou daar eigenlijk recht op moeten hebben. Hier komen ze:
- Rust. Rust. Rust.
In het Chinees noemen ze deze periode ‘zuo yuezi’ wat letterlijk ‘de maand uitzitten’ betekent. En dat is dus precies de bedoeling. In sommige tradities gaat de bevallen kraamvrouw weer een poosje bij haar moeder wonen, zodat ze helemaal verzorgd kan worden. In die eerste 40 dagen kan ze meer vatbaar worden voor ziektes en vermoeidheid óf juist oude ziektes helen en er stralender uitkomen dan ooit. Er ligt hier een grote potentie voor heling. Als je rust neemt. Je lichaam moet herstellen en dat gaat alleen in rust. Blijf dus lekker in je bed met je baby. Dat klinkt misschien overdreven, maar in veel culturen wordt het niet als luxe gezien. De gezondheid van moeder en kind is super belangrijk en bewijst op de lange termijn een dienst aan de hele maatschappij. Dus. Je bent keihard bezig terwijl je daar ligt te ‘niksen’. Relax! - Voedzaam, verwarmend eten
Een pas bevallen moeder heeft warm, vloeibaar, voedzaam eten nodig. Ze heeft voldoende voedingsstoffen nodig om de bouwstenen voor haar eigen herstel te vormen én om borstvoeding te produceren. Aangezien bevallen een aanslag doet op ‘vata’, het luchtelement, gaan ze er in de Ayurveda en heel veel andere tradities vanuit dat een newborn mama alleen maar verwarmend moet eten. Ingrediënten die de borstvoeding op gang helpen worden toegevoegd. Soep, stoofpotjes, verwarmende smoothies, heilzame theeën en elixers… Krachtvoer voor moeder en kind! Hier lees je meer over hoe je je spijsvertering weer op de rit helpt na de bevalling. - Liefdevolle aanraking
Oh, zo’n belangrijke. En zo vaak vergeten. Een moeder gaat na de bevalling door zulke enorme veranderingen heen. Haar lichaam verandert met de dag. Is opgeblazen, moe, stijf en de hormonen gieren er doorheen. Aanraking kan helpen om het contact te herstellen. En om afvalstoffen te verwijderen. Bovendien helpt massage om alles in je lijf in beweging te houden wanneer je die eerste periode weinig lichaamsbeweging krijgt. Iedere moeder zou standaard massages moeten ontvangen. Gewoon, in het kraamzorg pakket. Veel culturen masseren pas bevallen vrouwen iedere dag en de werking ervan is keer op keer bewezen. Misschien kan niet iedereen zich een masseur veroorloven. Maar een moeder, goede vriendin, of partner kan ook wonderen doen. Daarnaast kun je jezelf elke dag liefdevol insmeren met sesamolie – mocht je daar een gaatje voor vinden. - De aanwezigheid van wijze vrouwen
Van oudsher waren nieuwe moeders omgeven door andere moeders waar ze wijze raad, steun en een luisterend oor van kregen. De oudere vrouwen zorgden voor de kersverse mama. Die behoefte is er eigenlijk nog steeds. Want hoe nieuw is alles, als je net je eerste kind gebaard hebt? Hoe fijn is het om aangemoedigd te worden door een doorgewinterde moeder? Of: hoe fijn is het om een lieve lactatiedeskundige bij je te hebben als de borstvoeding niet wil lukken? Hoe fijn is het om je verhaal kwijt te kunnen bij je verloskundige en haar regelmatig te zien in de week na de bevalling? Hoe fijn is het als je moeder een poos kan komen helpen, zodat ook jij letterlijk weer even bemoederd kunt worden? Schroom niet om hulp en een luisterend oor in te schakelen als je daar behoefte aan hebt! - Contact met de natuur
Er zijn steeds meer onderzoeken die de heilzame werking van ‘forest bathing’ bevestigen (1). De natuur herinnert ons eraan dat dingen niet te forceren zijn. Dat de lente komt wanneer hij komt. Dat bloemknopjes open gaan wanneer de tijd rijp is. Dat gras niet groeit door eraan te trekken. En een baby zich van nature niet aan schema’s houdt. Doet wat hij wil, wat hij voelt. De uren met je baby in de arm kunnen eindeloos duren. Of zo voorbij vliegen. Door je te verbinden met de natuur kun je weer contact maken met een groter ritme. Zet mooie bloemen of planten neer. Open als het warm genoeg is de ramen. Adem diep in. Kijk naar de bomen, de zon, de regen. Herinner je dat je ook één bent met die natuur en dat alles op zijn eigen, perfecte tempo gaat. Zélfs als je zelf veel harder zou willen hollen. Dit is het tempo van jouw baby en om het hele gebeuren wat prettiger te maken, kun je je daar voorlopig maar beter aan overgeven! - Niet omdat het moet
En nu is het aan jou. Om te kijken wat bij JOU past. Kijk, als je krampachtig 40 dagen binnen blijft zitten omdat het MOET – dan sla je de plank mis. Doe je het omdat je het fijn vindt, omdat je van de rust wilt genieten, van je baby en langzaam wilt herstellen, dan is het een ander verhaal. Doe wat goed voelt, maar wees wel eerlijk. Heb je behoefte aan rust, néém die dan alsjeblieft! Ook als je je dan zwak voelt, of niet capabel. Dat ben je namelijk wel. Die 40 dagen, dat is je geboorterecht. Je her-geboorterecht als newborn mama. Ik zou er aanspraak op maken!
Hulp nodig om jouw eigen 40 dagen vorm te geven? Download hier het Postpartum Retraite Formulier!
Bronnen:
(*1) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17903349/
(*2) The fourth trimester – Kimberley Ann Johnson